Oorzaak van de woningcrisis volgens Nederlandse gemeentes? Niet de belegger, maar de geringe doorstroming van ouderen

6-1-2022 — 

Publieke omroep NOS heeft een onderzoek uitgevoerd onder een meerderheid van alle Nederlandse gemeentes naar de oorzaak van de huidige wooncrisis.  
En wat blijkt? Waar het in de politiek bijna alleen maar gaat over manieren om beleggers aan banden te leggen of in ieder geval zoveel mogelijk tegen te werken, blijken beleggers door al die gemeentes helemaal niet als grote oorzaak te worden gezien van de huidige wooncrisis in hun gemeente. 55% van die gemeentes, grote en kleine, geeft aan dat de geringe doorstroming van ouderen van hun vaak grote woning naar een kleinere woning, de grote aanjager is van de huidige wooncrisis.

En dat is bijzonder! Want in zowel politiek Den Haag als in gemeenteraden gaat het momenteel eigenlijk alleen maar over de woningbelegger, voor de gewenste beeldvorming door hen ook regelmatig geframed als ‘foute huisjesmelker’.

Meest genoemde oorzaken door Nederlandse gemeentes voor de wooncrisis
55% - te weinig doorstroming oudere inwoners
24% - woningcorporaties hebben te weinig geld voor bouw
24% - tekort aan bouwgrond
20% - gebrek aan regie van het Rijk
16% - vermogende kopers drijven prijzen op
13% - inwoners van elders mengen zich op de markt
10% - tegenwerking van de provincie
9%  - gemeente heeft te weinig bevoegdheden
8%  - gemeente moet ook statushouders huisvesten
5%  - stikstofregels belemmeren uitgifte bouwvergunningen
5%  - beleggers kopen huurwoningen op
4%  - teveel woningen in bezit van huisjesmelkers
3%  - onvoldoende interesse projectontwikkelaars
2%  - makelaars drijven de prijzen op

Dat is op zijn zachtst gezegd een hele bijzondere uitkomst waar je de politiek maar zelden over hoort. En al helemaal geen oplossingen voor ziet verzinnen.
Want je kunt het senioren niet verwijten dat ze niet verhuizen. Vaak is hun (grote) eigen woning al afbetaald, waardoor ze geen kosten meer hebben voor een hypotheek. De meesten willen echt wel verhuizen naar een kleinere seniorenwoning. Maar even los van het feit dat er heel weinig geschikt aanbod is, moeten ze dan ook ineens een behoorlijk bedrag aan huur gaan betalen. Psychologisch voelt het niet goed om ineens relatief  veel geld voor een veel kleinere woning te gaan betalen. Dus blijven ze zitten. Misschien wel tot het niet meer gaat...

Andere oplossingen om beter met de huidige woningvoorraad om te gaan
Er moeten serieus veel huizen worden gebouwd. Maar door eens goed naar de huidige woningvoorraad te kijken, zouden er minder huizen hoeven te worden gebouwd. Want daar is ook nog een wereld te winnen. Niet alleen door er voor te zorgen dat het voor ouderen interessant wordt gemaakt om uit hun grote eengezinswoning te verhuizen naar een kleinere woning. Maar ook door het aantrekkelijker cq. mogelijk te maken voor ouderen om, zonder strafkorting op de uitkering, samen te gaan wonen in 1 huis met partner / vriend(in) / familielid zouden er veel woningen vrij komen.
Of door minder rigide met de regels voor recreatiewoningen om te gaan en mensen toestemming te geven om daar permanent te wonen, waardoor het 2^e huis beschikbaar kan komen voor een ander.
In veel grote steden zoals Amsterdam mag een grote woning met meerdere slaapkamers zonder vergunning voor kamerverhuur, wat veel verhuurders eenvoudigweg niet willen omdat je dan vastzit aan het puntenstelsel, bovendien al jaren niet meer gedeeld worden door bijv. 3 of 4 huurders. Terwijl in diezelfde woning wel een gezin van 6 personen mag wonen… Dat betekent dat voor 4 woningdelers nu 2 woningen nodig zijn in plaats van 1 woning. Wat dus de woningnood alleen maar vergroot.
Er moeten veel extra woningen worden gebouwd, maar als we beter met de huidige voorraad om zouden gaan, dan hebben we wellicht helemaal geen miljoen nieuwe huizen nodig.

Lees ook: de schijnoplossingen van de politiek om de wooncrisis op te lossen